*Philippines - Thái Lan: 20h thứ Sáu 27/12,trên VnExpress.

Năm 2010,bóng đá khiến quốc đảo này dậy sóng khi đội tuyển,với biệt danh nổi tiếng "The Azkals" (Những chú chó hoang),gây sốc với thắng lợi 2-0 trên sân của Việt Nam. Được gán với cái tên "Phép màu Hà Nội",chiến thắng này đánh dấu cột mốc lịch sử cho bóng đá Philippines. Lần đầu tiên,họ đi tới vòng bán kết ASEAN Cup (trước đó là AFF Cup). Đó là khoảnh khắc mang tính bước ngoặt,thắp lên sự kỳ vọng lớn lao của người Philippines dành cho một môn thể thao vốn từ lâu bị bóng rổ làm lu mờ.

Gần 14 năm sau,Philippines lại được tận hưởng vị thế của một trong bốn đội mạnh nhất giải. Điểm nhấn vẫn đến từ cuộc đọ sức với Việt Nam. Trong trận đấu áp chót vòng bảng,cầu thủ dự bị Jarvey Gayoso ghi bàn giúp Philippines dẫn 1-0 ở phút thứ 68. Tuy nhiên,bàn gỡ ở những phút bù của Doãn Ngọc Tân cướp đi một thắng lợi lịch sử khác dành cho Philippines.

Gayoso (số 9) ghi bàn cho Philippines trong trận gặp Việt Nam trên sân Rizal Memorial,Manila hôm 18/12. Ảnh: Hiếu Lương

Bất chấp việc đánh rơi điểm số đầy tiếc nuối,Philippines vẫn vững bước và tiếp tục hành trình với suất vào bán kết,thành tích mà họ chưa đạt được kể từ năm 2018. Con đường đã đi qua của Philippines phủ đầy chông gai,đặc biệt là khi hòa cả ba trận đầu tiên tại giải,bao gồm những cuộc đụng độ với Myanmar và Lào – hai đối thủ mà Philippines được đánh giá cao hơn và được nhận định đáng ra phải thắng.

Bỏ lại nỗi thất vọng,Philippines dồn sự tập trung cho trận quyết định gặp Indonesia ở lượt cuối. Trên bảng thứ bậc FIFA,Philippines đứng vị trí 150,kém 23 bậc so với Indonesia. Dù bị xếp cửa dưới,họ xuất sắc vượt qua thách thức để lọt vào bán kết nhờ bàn thắng từ chấm phạt đền của Bjorn Martin Kristensen.

Chiến thắng trước Indonesia khơi dậy sự phấn khích của người dân Philippines. Người hâm mộ cuồng nhiệt ăn mừng trên mạng xã hội,với vô vàn lời chúc mừng và hình ảnh thắng trận của đội tuyển. Một làn sóng cổ vũ mạnh mẽ nổi lên,gợi nhớ đến thời hoàng kim mà bóng đá quốc gia này từng tạo ra trước đây.

Giai đoạn rực rỡ đó diễn ra từ năm 2010 đến 2019. Từng là một đội tuyển nhỏ bé với thân phận lót đường,Philippines tạo đột phá với lần đầu vào bán kết năm 2010,mở đầu cho chuỗi năm lần liên tiếp lọt vào vòng bốn đội xuất sắc. Vượt ra đấu trường khu vực,Philippines lần đầu góp mặt ở Asian Cup năm 2019. Họ cho thấy mình đủ tiềm năng để cạnh tranh với những đội tuyển hay nhất châu lục.

Thế nhưng,mọi thứ chẳng diễn ra suôn sẻ kể từ đó. Philippines không tạo ra bất kỳ dấu ấn gì ở các vòng loại World Cup. Thậm chí,họ luôn chật vật trong việc kiếm điểm dù đối thủ là những đội tuyển quen thuộc như Việt Nam hay Indonesia. Còn ở ASEAN Cup,Philippines không vượt qua vòng bảng hai kỳ gần nhất.

HLV trưởng Albert Capellas (giữa) động viên Reyes,sau trận hòa Việt Nam 1-1 ở Manila hôm 18/12. Ảnh: Hiếu Lương

Chất lượng chung của nền bóng đá bị suy giảm thấy rõ,và điều này kéo dài nhiều năm. Từ năm 2018,chưa có HLV nào tại vị ở đội tuyển Philippines được hơn hai năm. Kể cả việc bổ nhiệm HLV tạm quyền,Liên đoàn bóng đá Philippines cũng thường xuyên loay hoay với các lựa chọn,khi đã có tới 13 lần tuyển dụng khác nhau,trong đó một số người còn quay lại để đảm nhiệm vai trò lần thứ hai. Ở hậu trường,làng túc cầu của quốc đảo này từng xôn xao khi người quản lý kỳ cựu Dan Palami phải rời vị trí sau 14 năm.

Dù đâu đó vẫn tranh cãi,những người đứng đầu hiểu rằng họ cần cải tổ lại và thực hiện nhiều biện pháp cải thiện thực tế hơn. Một trong số đó là củng cố lực lượng của đội tuyển bằng những cầu thủ gốc Philippines và sinh sống ở nước ngoài. Họ chấp nhận "thay máu". Năm nay,đội này có tới 16 thành viên lần đầu dự ASEAN Cup.

Sự kết hợp giữa người mới người cũ giúp Philippines vượt qua bảng đấu được đánh giá rất khó. Cũng từ đây,các CĐV Philippines có những thần tượng mới. Không còn anh em nhà Younghusband,Chieffy Caligdong,Neil Etheridge hay Stephan Schrock,CĐV Philippines giờ phát cuồng với Kristensen và đặc biệt là Sandro Reyes. Thế hệ mới này đang dần thoát ra khỏi cái bóng của những huyền thoại,tự tạo dựng bản sắc riêng để thắp sáng chặng đường phía trước cho bóng đá Philippines.

Hạt nhân trong sự hồi sinh này là Reyes. Được ví von như thần đồng bóng đá nhờ kỹ thuật điêu luyện và tư duy chiến thuật già dặn trước tuổi,sao mai 21 tuổi sớm đóng vai trò không thể thay thế trong đội. Là sản phẩm từ Học viện bóng đá Escola - một nhánh của lò La Masia danh tiếng - do Barca quản lý,Reyes mang lại sự tinh tế cùng chất lượng hiếm thấy nơi hàng tiền vệ Philippines. Anh được ví như Andres Iniesta của đội tuyển.

Reyes chơi bóng tại châu Âu. Đầu năm nay,anh chuyển đến CLB Gutersloh đang đá ở hạng tư nước Đức. Với vị trí sở trường là tiền vệ tấn công,Reyes cho thấy sự linh hoạt và khả năng quán xuyến đáng kinh ngạc ở độ tuổi của mình. Ngoài vị trí trung tâm,Reyes cũng rất thích đá lệch trái. Bên cạnh vai trò kiến thiết lối chơi trên hàng công,cầu thủ này còn làm tốt một phần nhiệm vụ phòng ngự trong những tình huống cụ thể.

Về mặt kỹ thuật,một trong những điểm nổi trội nhất của Reyes là khả năng đỡ bước một,dựa trên cảm quan không gian và sự nhạy cảm rất tốt. Điều này cho phép Reyes chủ động xử lý bóng,điều tiết nhịp độ và lựa chọn phương án triển khai hợp lý,nhất là khi đối phương gây sức ép hoặc chơi pressing cường độ cao.

Tiền vệ Sandro Reyes (phải) đi bóng trong trận gặp Lào trên sân Quốc gia ở Vientiane,tối 15/12/2024. Ảnh: Rappler

Dù quyết định tung ra những đường chuyền nhanh khi phản công,hay giữ bóng nhiều nhịp để làm giảm tốc độ trận đấu,ngôi sao Philippines đều thực hiện với sự gọn gàng,bình thản đến khó tin nếu so với độ tuổi. Phong thái chững chạc và điềm tĩnh mà Reyes tạo ra đã tiếp thêm sự tự tin cho các đồng đội.

Không chỉ sở hữu kỹ thuật cá nhân tốt,Reyes còn đặc biệt và trở nên khác biệt nhờ khả năng đọc trận đấu. Độ nhạy trong phán đoán tình huống là tài năng trời phú của Reyes. Anh luôn biết trước phải đứng ở đâu,di chuyển ra sao để ngăn chặn hoặc phá vỡ đợt tấn công từ đối thủ. Để hoàn thành tốt việc phòng ngự,Reyes biết cách kết hợp sự sáng tạo khi công với sự bền bỉ khi thủ.

Minh chứng rõ nhất được Reyes trình diễn khi gặp Indonesia. Anh thể hiện tầm ảnh hưởng sâu rộng tới tập thể,với mỗi đồng đội,ở khắp các khu vực trên sân. Reyes vừa điều phối lối chơi chung khi đội có bóng,anh vừa góp sức vào khả năng thu hồi bóng khi đội tuyển chơi phòng ngự dưới áp lực lớn mà đoàn quân của HLV Shin Tae-yong tạo ra.

Không ai khác,Reyes vẫn là niềm hi vọng lớn nhất của người Philippines ở vòng bán kết. Đối đầu Thái Lan,Reyes cùng đồng đội mang trên vai trọng trách của một nền bóng đá đang khao khát tìm lại,duy trì và nâng cao thành tựu đã có. Tất nhiên đánh bại nhà ĐKVĐ chẳng dễ,khi Thái Lan vẫn luôn được coi là người anh cả,đội bóng mạnh nhất ở Đông Nam Á.

Nhưng chính điều đó như chất xúc tác càng hun đúc thêm sự quyết tâm của các cầu thủ Philippines. Với họ,cặp đấu này không chỉ đơn thuần là chuyện thắng thua xác định đội vào chung kết ASEAN Cup 2024,mà đây còn lại bài kiểm tra lớn thử thách lòng quyết tâm,ý chí và sự nghiêm túc dành cho một đội tuyển định muốn khẳng định lại vị thế ở khu vực.

Hành trình tại giải đấu năm nay rất quan trọng với bóng đá Philippines trong bối cảnh quốc đảo này đang trải qua giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ nhất. Sự trỗi dậy của đội tuyển đã khơi gợi lại hy vọng,đồng thời thu hẹp cách biệt giữa quá khứ huy hoàng và tương lai đầy hứa hẹn phía trước.

Với đầu tàu là các tài năng trẻ sáng giá và triển vọng,người Philippines tin rằng đây chỉ là khởi đầu của một chặng đường dài với những thành công mới.

Vy Anh (theo ESPN)